Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü

Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü

2019 yılında, 74. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, sürdürülebilir gıda üretiminin gıda güvenliğini ve beslenmeyi teşvik etmede oynadığı temel rolü kabul ederek, 29 Eylül'ü Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafına Karşı Farkındalık Günü olarak ilan etti.

Bugünün amacı ne?

Her yıl küresel olarak üretilen gıdanın yaklaşık üçte biri ya kayboluyor ya da israf ediliyor. Gıda israfı, gıdaların nasıl etkin bir şekilde kullanılacağı ve korunacağı konusundaki anlayış eksikliğinden dolayı dünya çapında maalesef ciddi bir salgın… Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü, gıda israfı ile ilgili bu istatistikleri değiştirmeyi ve zamanla azaltmayı planlıyor.

İstatistikler bize ne söylüyor?

·      2021 Birleşmiş Milletler Gıda İsrafı Raporu’na göre dünya genelinde her yıl toplam 931 milyon ton gıda israf ediliyor.

·      Dünyada her yıl satışa sunulan 4 milyar tonluk gıdanın 1,3 milyarı çöpe gidiyor. Gıda israfının yüzde 56'sı gelişmiş ülkeler tarafından gerçekleştiriliyor.

·      Dünyada 820 milyon insan açlıkla mücadele ederken, her yıl 1 trilyon değerinde gıda israf ediliyor.

·      Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yapılan bir araştırma göre ise Türkiye'de her yıl 7,7 milyon tondan fazla gıda israf ediliyor.

·      Son 5 yıla bakıldığında Türkiye'de yıllık ortalama 26 milyon ton gıda israf ediliyor.

·      Türkiye’de her yıl kişi başına 93 kilogram yiyecek çöpe atılıyor.

·      Türkiye İsrafı Önleme Vakfı'nın 2020 yılı raporuna göre ise Türkiye'nin yıllık gıda israfı ortalama 4 milyar Euro'ya denk geliyor.

Tek sorun gıda israfı mı?

Gıda israfı aynı zamanda suyu da bitiriyor. Dünyanın temiz su kaynağının %25’i israf edilen gıdaların yetiştirilmesi için kullanılıyor. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’nın 2022 Raporu’na göre dünya nüfusuna yetecek kadar yiyecek üretmek için saniyede 200 milyon litre su harcanıyor. Örneğin, 1 parça biftek için yaklaşık 7 bin litre su harcanırken, 1 kilo tereyağı için 5 bin 300 litre ve 1 hamburger için ise 2 bin 400 litre su tüketiliyor. Tüketemediğimiz kadar çok aldığımız ekmeklerin israf olması ise yaklaşık 2 milyon 500 bin metreküp su kaybına neden oluyor.

Sınırlı miktarda doğal kaynağa sahip olmamız, son on yılda yaşanan nüfustaki hızlı artış her geçen gün sıfır atık uygulamalarının gerekliliğini vurgulayan çok önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. İklim değişikliği, su ve gıda kaynaklarımız, sağlığımız ve daha fazlası dahil olmak üzere her tür ve kaynağın yaşamını etkiliyor. Ekolojinin birbirini destekleyen bu döngüsüne destek olmak, sürdürülebilir bir dünya için kendi dünyamızdan yola çıkarak gezegenimize iyi bakmaya başlamaya geç kalmamalıyız. Alacağımız önlemlerle başarılı bir sonuca ulaşabileceğimizi unutmamalıyız.

Kale Grubu olarak neler yapıyoruz?

“İyi Bak Dünyana” hareketimizin bir yansıması olarak küresel sorunların başında gelen gıda israfına dikkat çekmek ve gıdanın yolculuğu hakkında farkındalık oluşturmak için Türkiye’de ilk kez sergilenen, Avusturyalı fotoğraf sanatçısı Klaus Pichler’in “Çöpe Atılmak İçin Yetiştirilmiş” sergisine Kale Tasarım ve Sanat Merkezi olarak ev sahipliği yapmaya devam ediyoruz. Toplam 32 eserden oluşan sergide sanatçı her eseri ile bir gıdanın hikayesini anlatırken tüketici alışkanlıklarının sonuçlarını da gözler önüne seriyor. Dünya için gıda israfının ne kadar tehlikeli boyutlara ulaştığını açık ve net bir şekilde ortaya koyan sergiyi kaletasarimsanatmerkezi.org web sitesi üzerinden ziyaret edebilirsiniz.

Gıdamıza iyi bakmak, gıda israfına dikkat çekmek, farkındalık oluşturmak adına hayata geçirdiğimiz bir diğer etkinlik ise KTSM X Dilara Koçak Atıksız Mutfak etkinliği. Beslenme Uzmanı ve Sürdürülebilir Yaşam Aktivisti Dilara Koçak’ın KTSM’ye özel hazırladığı “atıksız mutfak” menüsüyle tüm dünyayı tehdit eden gıda sorununa karşı neler yapabileceğimizi konuşmanın yanı sıra dünyaya iyi bakmak için nereden başlayacağımızı da konuştuk. Eğer siz de bu etkinlikten ilham almak, gıdanıza iyi bakmak isterseniz Dilara Koçak’ın @ktsm_org Instagram hesabı için özel olarak hazırladığı “Atıksız Yaşamaya Mutfaktan Başla: Dilara Koçak’tan Yaratıcı Öneriler” videosuna göz atabilirsiniz.

Dünyaya olan sorumluluğumuz önce kendi yaşam alanlarımızdan başlayıp, daha sonra dünyaya yayılıyor. Hepimizin yaşayabileceği tek bir dünya var; ona iyi bakmalıyız.

Evimiz bizim dünyamız, dünyamız bizim evimiz...